Uraloğlu, Instagram’a neden erişim mahzuru getirildiğini, Türkiye ile META ortasında neler konuşulduğunu, ROBLOX uygulamasına getirilen mahzurun ayrıntılarını ve VPN, TikTok üzere uygulamalara dair merak edilen birçok mevzuya dair değerlendirmelerde bulundu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’ndan Ciner Medya Kümesi Ankara Temsilcisi Fevzi Çakır’a açıklamalar:
INSTAGRAM NEDEN KAPANDI?
Fevzi Çakır’ın “Instagram neden kapandı?” sorusuna Bakan Uraloğlu:
“Şimdi Türkiye’de kimi kurallar var. Bir kez kanunlarla düzenlenmiş mahkemelere verilen yetkiler var. Sonrasında bakanlığımıza, bilgi teknolojileri ve bağlantı kurumuna verilen yetkiler var. Cumhurbaşkanlığımızın güvenlikle ilgili konseylerinde birtakım yetkiler var. Bunlarda yapılan tespitlere nazaran bir süreç yaparız. Artık gerek Instagram olsun, gerek başka toplumsal mecralar olsun.
Buralarda bu mecralardan bizim kendi tespit ettiğimiz kimi eksiklikleri ilgili platformlara bildiririz ve onların gereğinin yapılmasını isteriz. Gerekleri genel manada yapılıyor diyebilirim ancak bazen de kimi muahede ve uyuşma noktalarında zahmetler olabiliyor.
Öncelikle şunu koymamız lazım. Bu toplumsal medya platformlarının temel kurulduğu ülkelerin daha çok hukukuna yahut onların kurallarına daha çok uyan bir yapı var. Biz burada yaptığımız, uyguladığımız kadarıyla bizim kurallarımıza uyuyorlar. Sonuçta biz Türkiye’deyiz. ” şeklinde cevap verdi.
KATALOG CÜRÜMLER NELER?
Instagramın kapatılması ile ilgili gündeme gelen katalog cürümler hakkında bilgi veren Uraloğlu:
“Burada gördüğünüz üzere intihara yönlendirme çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu, sıhhatle ilgili tehlikeli unsur, müstehcenlik, kumar bahsi, Atatürk aleyhine işlenen kabahatler.
Bizim birinci etaptaki tespit ettiğimiz bunların aşikâr ölçülerinin yerine getirilmediğiyle ilgiliydi kimi ikazlarımıza karşın. Natürel o vesileyle biz bunu erişime bir mahzur getirdik ve sonrasında da şunu söyledik, şayet sahiden özgürlüklerimizi konuşuyorsak o vakit siz bir paylaşım yapabiliyorsunuz, o ben de olabilirim, bir oburu da.
Genel kurallarına uygun değil diye o paylaşım kaldırılabiliyor, hesap askıya alınabiliyor, hesap kapatılabiliyor vs. Artık siz düşünün, şirketin kuralları var ya da hassasiyetleri var, ülkemizin de var. Biz de ülkemizin bilhassa terörle ilgili noktasındaki hassasiyetleri karşı tarafa iletmiyoruz ve üst seviye toplantılar oldu.” dedi.
INSTAGRAM İLE TÜRKİYE NELER GÖRÜŞTÜ?
Türkiye’nin Instagram ile yaptığı görüşmeleri anlatan Uraloğlu:
“Bu vesileyle temelinde biz öbür hassasiyetlerimizi de toplumumuzun hassasiyetlerine dikkat alınması gerekir. Mesela bir hesabı niye kapattığıyla ilgili hani hem hesap sahiplerine hem de bizlere bilgi verilmesi noktasında.
Dolayısıyla hepsini bir arada konuştuk ve en son muhakkak bir noktaya geldik ve o noktada da artık mütabık kaldık ve erişime manisi kaldırmış olduk. Burada bahsettiğimiz katalog kabahatlerini da yaklaşık yedi civarında hatalardır. Onların da gereğini yaptılar ve hani yolumuza devam ettik diyebilirim.
Ne aldık? Bir kez hani bu bilhassa artık alışılmış şunu da koymak lazım. Mesela PKK’yı bu platformlar genel manada bir terör örgütü olarak addediyorlar ve o manadaki onu yüceltici, propagandasını yapan içeriklere müsaade etmiyorlar. Lakin YPG’yi tıpkı kapsamda görmüyorlar. Münasebetiyle biz buradaki rahatsızlıklarımızı anlattık. Bununla ilgili de türel süreçler sonucunda, ülkemizde de muhtemelen yapılması gereken kimi düzenlemeler olacak, muhakkak bir vakit dilimi içerisinde bunların da bu sürece dahil edilmesi noktasında bir arada çalışma kararı verdik, onu da başladık.
Meta’nın Avrupa, Türkiye ve Orta Doğu temsilcisi var. Onların geniş bir iştirakle Türkiye’yi ziyaret edecekler ve burada daha geniş manada bizim hassasiyetlerimizi giderecek düzenlemeleri yapmayla ilgili takipçi olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
ROBLOX’A ERİŞİM MAHZURU: DEHŞETE KAPILDIM
Öte yandan 15 milyon kullanıcısı olan Roblox’a getirilen erişim pürüzüne dair neler yaşandığını anlatan Bakan Uraloğlu:
“Adana’daki mahkemenin verdiği bir erişimin engellenmesi kararı var. Burada bakanlığımızın ya da BTK’nın inisiyatifi yok. Yargısal bir süreç. Diyor ki bildirdikten sonra dört saat içerisinde erişime mahzur gelir. Hani oradaki haklıdır, değildir. O denli bir muhakeme yapma yetkimiz yok.
Ben bu kararla birlikte bu türlü bir oyun platformunun olduğu Türkiye’de 15 milyona yakın takipçisinin kullanıcısının olduğunu gördüm ve mahkemenin kararlarını inceledikten sonra da mahkemenin kararını inceledikten sonra sonra arkadaşlarımla karşımıza çıkan görsellerin ya da bu karar gereğini gerektiren görsellerin ne olduğunu sorduğumda nitekim ben biraz dehşete kapıldığımı söyleyebilirim.
Yani hani siz nitekim çok meraklı değil ve karşınıza yalnızca çıkan platformda ya da ekranda kalıyorsanız çok ıstırap değil. Lakin biraz meraklıysanız sizi alıp götürebiliyor ve orada 6-16 yaş olmasına karşın bir yaş teyidi yok. Hani sistemin bu türlü bir kurgusu yok. Yani 10 yaşında da olsa 8 yaşında da olsa şayet ben 16’yım diyorsa sistem otomatikman devam ediyor.
Tabi öncelikle orada hani hiçbir insanımız hayatını kaybetmedi. Çok şükür. Hani olabilirdi. Zira bir bıçak ve baltayla bir arada çıkmış. Tabi burada BTK’nın direkt bir yetkisi yok lakin BTK’da olağan bir mahkemeye müracaat edebilir. Yaptığı birtakım tespitler noktasında. Biz de bundan sonra bunları daha yakın takibe aldık.
Daha yakın takibi aldık ve bu manada da biz hani erişime pürüz getirme noktasında öncelikle uyarıp düzeltmesini istiyoruz, kesinlikle bunu yapıyoruz. Sonrasında da uygulama yapacağız. Bu da dediğim üzere bizim yetkilerimiz var, mahkemelerin yetkileri var. Daha sıkı takip edeceğiz diyebilirim.” dedi.
TİKTOK’UN YASAKLANMASINA DAİR TALEPLER
Bundan sonra artık daha net bir halde takip edeceğiz, etmeye başladık. Ve bütün ikazlarımızı yapıp, tahminen şunu daha yanlışsız yapmak gerekir Fevzi Bey, hani öz tenkit yapalım. Kamuoyumuzu birazcık daha şeffaf ve birazcık daha bu türlü ayrıntılı bilgilendirmemizde yarar olabiliyor.
Böyle bir an kapattık değil, bak arkadaş şunu uyardık biz bununla ilgili süreçi takip ediyoruz bilginiz olsun üzere. Bu türlü bir duruma da gidebilir. Gidememesi için uğraşıyoruz ancak gidebilir. Bilin hani formunda.
Toplumun hazırlanması için. Bunu arkadaşlarımızla da kendi içimizde tartıştık ki doğrusu o olur. Hani burayla ilgili dediğim üzere o yahut bir oburuyla ilgili şu anda kapatmaya yönelik bir sürecimiz yok fakat yakın takibimiz, sıkı takibimiz var.
Ben bazen arkadaşlara diyorum ki benim şu dediğiniz şeyler çok karşıma çıkmıyor. Diyorlar ki siz onu çok aratmıyorsunuz da çıkmıyor karşınıza. Hasebiyle bizim karşımıza çıkmamış olması orada olmadığı manasına da gelmiyor işin açıkçası.
TÜRKİYE’DE TOPLUMSAL MEDYA KULLANIMI
Dünyada toplumsal ağ kullanımı %66, Türkiye’de %87. Bu da enteresan bir sayı olmuş. Kullanıcı mühleti 6,5 saat dünyada, bizde 7 saat. O da yüksek. Faal toplumsal medya kullanıcı sayısı dünyada 4,7 milyar. Türkiye’de 57,5. Nüfusun %70’si en az bir toplumsal medya ağı kullanıyormuş. Çok önemli bir sayı.
Tabi burada Fevzi Bey, şunu da biz beraberce tartışmalıyız, toplum olarak tartışmalıyız. Mesela sayıları biraz evvel gördük. Yani 60 milyona varan sayılar var. Hakikaten hepimizi rahatsız eden toplumsal medya platformlarında biz şunu yapabilir miyiz?
Arkadaş bak sen güzel gitmiyorsun, biz 1 milyon kullanıcı olarak senin hesabını askıya aldık. Bundan büyük yaptırım olabilir mi? Bunu diyebilsek temelinde. Bizim hiç erişim pürüzüne yetkimizi kullanmamıza gerek kalmaz. Orada da bir hissiyat var. Bakın siz dediniz Roblox’u kullanan arkadaşlarım çocuklarının kullandığını bilmiyor dediniz.
Benzer şeylerle ben de karşılaştım. O vakit çocuklarımıza, gençlerimize sahip çıkacağız. Kendimize de sahip çıkacağız. Yani onun için bence birazcık daha farkındalık oluşturmamızda yarar var. Bir de az evvel bahsetmiştiniz, sanırım temsilci ataması sürecine dair bir durum. Hangi süreclerde kim ne atadı? Şu anda Türkiye’de bütün toplumsal medya platformlarının 8 adedinin bizim muhataplığımız olan, ne diyelim, yetkililerde temsilcisi var hepsinin.
En son X atamıştı. Son yasal mevzuat doğrultusunda tüm temsilciler atandı, yasal muhataplarınız var. Mutlaka. İnstagram’da da bu muhatapla görüştünüz ve aşikâr bir noktaya geldi.
VPN KULLANIMINA DARİ VATANDAŞLARA NE SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?
Öncelikle VPN’in kesinlikle bilinen ve fiyatlı olanının kullanılmasının şayet bir mecburilik ve gerekse, şu andaki e-imzalar ve birtakım uygulama bu VPN üzerinden… E-reklamlı durumlar var. Mesela bize şunu söylediler kimi hissiyatı ya da bu mevzuyu takip eden vatandaşlarımız. Ya şu VPN’i de yasaklasanız. Doğal onun dediğim üzere bir dünya kullanıldığı yer var, onun için o denli bir yasaklama kelam konusu değildi. Fakat parasız olanlar değil, kesinlikle bir fiyat kullanılmak zorundaysa, bir fiyat karşılığında ve bilinen adresleri kullanmasında yarar var diye düşünüyorum.
İşte buradaki görülen güvenlik risklerinden, yasal mevzuata uymayan… Ve şey de aslında çok sürdürülebilir değil, suratı da çok düşük bunun. Zira orta bir irtibat yapıyorsunuz. Münasebetiyle biz tavsiye etmiyoruz.
BUNDAN SONRA TOPLUMSAL MEDYA PLATFORMU YÖNETİCİLERİYLE NASIL BİR BAĞLANTI OLACAK?
Biz bir de hani şunu da herkese bir vesileyle göstermiş olduk. Kusura bakmayın, biz erişime mahzur getirebiliriz, getiririz dedik. Bakın 9 gün bunu sürdürdük ve istediğimiz noktaya gelince biz bunu kaldırmış olduk. Fakat bundan sonraki süreçlerde kesinlikle daha yakın bir ilgi içerisinde olacağız ki olmaya da başladık. Ve süreci hakikat yöneteceğiz. Bu süreçte tahminen kimi yasal düzenlemelerin de yapılmasına muhtaçlık olacak.
Yapay zeka vs. çok süratli gelişiyor. Yani şöyle örnek vereyim. Siz milyonlarca dolar para veriyorsunuz. Bin dolarlık bir bilgisayarla tehdit edilebiliyor. Yani münasebetiyle riski sıfır yapmanız mümkün değil ancak çan eğrisi üzere hani sıfıra yaklaştırmanız mümkün. Bunun için alınması gereken birçok tedbir var.
Bu tedbirler noktasında BTK bünyesinde kullanılan memleketler arası siber olaylara müdahale merkezimiz var. Orada bizim arkadaşlarımız var. Ekrana da getirdiler.
Yine yaklaşık 7800 – 7900 civarında uzman çalışanlar yeniden irtibat halindeyiz. Tedbirler sonucunda da Avrupa’da 6. Dünya’da 11. sıradayız. Bu olayların engellenmesi noktasında.
Ulusal Silah Olaylarına Müdahale Merkezi çalışanı 400. Yılda ve günde ne kadar saldırıyı engellediğimiz 400 civarında günde, 400 civarında değerli saldırıyı engelliyoruz. Yılda da 140 binin üzerinde kıymetli saldırıyı önlüyor.
Adresi siber güvenlik zaafiyetlerine karşı daima taranıyor. Bu merkez programlar oradaki programlar sayesinde yapay zeka sayesinde taranıyor.
Avrupa’da 6. Dünya’da da 10. 11. sıradayız. 1 yılda 140 bin büyük akın engellendi. Onlar da birebir vakitte bizim tahlil ortaklarımız.
YEREL BİR TOPLUMSAL MEDYA İÇİN ÇALIŞMA VAR MI?
Şimdi bununla ilgili Avrupa’da ve dünyada birçok uygulama var. Bizde de Türkiye’de iki tane taşınabilir operatör bunu yaptı. Lakin istediğimiz yaygınlaşmaya erişmedi maalesef.
Sanayi teknoloji bakanımızla da biraz konuştuk. Buralara teşvik verip buralarda hani en azından daha inançlı mesajlaşmayı yaygınlaştıralım istiyoruz.