TBMM Başkanı Mustafa Şentop, başörtüsüne yönelik anayasa değişikliği teklifine ait olarak, “Esas olan sıkıntının tahlilidir. Meclis çatısı altında çözülmesi herkesi mutlu edecektir. Tekrar bunun referanduma sunulmasına gerek yok” dedi. Şentop Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü sefer adaylığı ile ilgili de, “Sayın Cumhurbaşkanı’mızın tekrar aday olması konusunda rastgele bir hukuksal pürüz yok, bu çok açık” açıklamasını yaptı.
Şentop, katıldığı bir televizyon programında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, anayasa değişikliğine ait davetine yönelik bir soru üzerine Şentop, TBMM üyelerinin, misyon yaptığı müddet içerisinde yasal çalışma yapmaya yetkili olduğunu anımsattı. Şentop, TBMM’nin, 400’ün üzerinde oyla Anayasa değişikliği yapabileceğini lakin müzakere ve tartışmalar dikkate alındığında bunun vakit alabileceği nedeniyle bu yasama yılı içerisinde yetişmesinin kolay olmayacağını kaydetti.
“Referanduma gitmeden bir başörtüsü değişikliğini anayasa bazında mümkün görüyor musunuz?” sorusuna Şentop, “Ben mümkün görüyorum. 400’ün üzerinde bir oyla TBMM’de bu türlü bir değişiklik geçebilir” karşılığını verdi.
Başörtüsüyle ilgili tartışmaları anımsatan Şentop, aslında Meclis’te başörtüsüyle ilgili bir gündem olmadığını lakin Kılıçdaroğlu’nun başörtüsüyle ilgili türel düzenleme teklifiyle hususun gündeme geldiğini söyledi.
Sorunun kalıcı olarak çözülmesi tarafında bir ittifak olduğuna dikkati çeken Şentop, sorunun kanunla çözülmesi için daha evvel kanun çıkartıldığını lakin Anayasa Mahkemesinin düzenlemeyi iptal ettiğini hatırlattı. TBMM Başkanı Şentop, şöyle devam etti:
“Sorunun tahlili kanunla denenmiş lakin çözülememiş. Hasebiyle bir daha kanunla yapılmasını söylemek yanlış olur. Ayrıyeten kanunla bir hak tanıdığın vakit, öteki bir kanunla bu hakkın kaldırılması mümkün. Hasebiyle ‘kalıcı olarak çözelim’ deniyorsa bu Anayasa değişikliğiyle olabilecek bir şey. Bu mevzu kalıcı halde tahlile kavuşturulabilir. Bunun TBMM’den geçeceğini düşünüyorum. Temel olan sorunun tahlilidir. Meclis çatısı altında çözülmesi herkesi şad edecektir. Tekrar bunun referanduma sunulmasına gerek yok.”
“Anayasa’ya nazaran bu türlü bir pürüz yok”
Başörtüsüyle ilgili anayasa değişikliği teklifine imza atmasına ait tartışmalara değinen Şentop, daha evvel Yassıada yargılamalarının hukuksal desteğinin kaldırılmasını içeren kanun teklifine de imza attığını fakat bir tartışma yaşanmadığını anlattı.
Şentop, eski TBMM Liderlerinden Mustafa Kalemli, Hikmet Çetin, Hüsamettin Cindoruk, Bülent Arınç, Cemil Çiçek üzere siyasetçilerin de misyonları sırasında anayasa değişikliği yahut kanun tekliflerine imza attığını lakin bir tartışma yaşanmadığını vurguladı.
Anayasa’da, Meclis Liderlerine kanun değişikliği teklifine imza atamayacağına ait bir sınırlama olmadığına işaret eden Şentop, “Meclisimizde şu anda 580’in üzerinde milletvekili arkadaşımız var. Bu arkadaşlarımızın her birinin içinden geçen, zihninden, kendisinin tasarladığı, hayal ettiği bir çerçeveye uymak zorunda değilim. Anayasa’ya uymak zorundayım. Anayasa’ya nazaran bu türlü bir mahzur yok.” diye konuştu.
“Gizli bir başörtüsü düşmanlığı”
Şentop, başörtüsüyle ilgili anayasa değişikliği teklifine imza atmasının, Anayasa, İçtüzük ve Meclis’teki teamüllere uygun olduğunu bildirerek “Peki farklı olan nedir, niçin artık itiraz ediliyor diye baktığımda aklıma gelen tek şey teklifin konusu başörtüsü, hasebiyle ben bunun bilinmeyen bir başörtüsü düşmanlığı, İslami kıymetlere ve sembollere olan bir düşmanlığın tezahürü olduğunu düşünüyorum. Öteki farklı bir durum yok. Ben bunu bu türlü yorumluyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Seçimin erkene alınmasıyla ilgili öteki bir soruyu yanıtlarken Şentop, erken seçim kararının hem Cumhurbaşkanı hem de TBMM tarafından verilebileceğini, bu bahsin maddelerde açıkça belirtildiğini söyledi.
Şentop, “Seçimlerin erkene alınması mümkün mü?” sorusuna, “Siyaseten baktığınızda erken seçimden bahsedebilmek mümkün değil. Yani seçimlerin bir yahut 2 ay öne alınması siyaseten ‘erken seçim’ olarak nitelendirilemez fakat hukuken, teknik olarak elbet erken seçim denebilir buna. Bir gün evvel de bir hafta evvel de yapsanız erkendir. Buna karar verecek olan TBMM yahut Sayın Cumhurbaşkanı’mızdır. Haziran ayı düşünülebilir, hac mevsimi başlıyor. Hacca giden insanlarımız oluyor. Bunların sayısı kıymetli bir ölçüye ulaşıyor. Tahminen bu açıdan kıymetlendirilebilir.” karşılığını verdi.
“Bunu hukukçu olmayanlar daha çok tartışıyor”
Şentop, “Kılıçdaroğlu, Sayın Erdoğan’ı kastederek, ‘Seçimi kaybedeceğini anlarsa, o takdirde ‘Ben seçime girecektim ancak YSK müsaade vermedi diyecek.’ dedi. YSK’nin bu türlü bir yetkisi var mı?” formundaki soruyu şöyle yanıtladı:
“Bir hukukçu olarak, bir şeyi değerlendirebilmek için o şeyin hukuken değerli olması lazım. ‘Zırva tevil kabul etmez’ diye bir kelam var. Aklınıza gelen her şeyi söyleyebilirsiniz fakat bunun tüzel değer söz etmesi için bir türel destekleri olması, en azından kısmen de olsa bir hukuksal yorum tekniğine dayanıyor olması lazım. Bu mevzu daha evvel de birkaç defa gündeme getirildi. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın tekrar aday olması konusunda rastgele bir tüzel mahzur yok, bu çok açık. Hususla ilgili akademik, uzunca bir makale yazdım. Biraz daha eklemelerle kitaba dönüşecek bir makale. Yani bunun bir kitabını yazdığımı söyleyebilirim. Anayasa Kurulu Başkanı’yken yapılan tartışmaları da biliyorum. Komite raporu da var.”
Şentop, Cumhurbaşkanı seçimiyle ilgili Anayasa’nın 101. hususunun bütünüyle değiştiğini, yeni 101. hususun, eski maddeyi yürürlükten kaldırdığını, yeni düzenlemeye nazaran Cumhurbaşkanı’nın iki kere seçilebileceğini bildirdi.
Yeni düzenlemeyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tekrar aday alabileceğinin altını çizen Şentop, “Hukuken bunun tartışılacak bir tarafı yok. Bunu hukukçu olmayanlar daha çok tartışıyor yahut unsurun yenilendiğini bütünüyle bilmeyen, bunu araştırmadan konuşan, yani bilgisizlikle konuşanlar bu mevzuyu tartışıyor. O bahiste rastgele bir tereddüt yok.” dedi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “İstanbul seçimlerinin yenilenmesi” tarafındaki davetine ait soruya yanıt veren Şentop, “Benim bildiğim; lokal seçimlerin, rastgele bir vilayette, bir büyükşehirde yenilenmesine dair bir imkan yok. Meclis üyeliklerinde eksilme olduğu vakit boşalan yere listelerden tamlamalar oluyor. Lider vazifesinden ayrıldığı vakit onun yerine belediye meclisinde seçim yapılarak lider seçiliyor. Anayasa’ya nazaran de seçimler 5 yılda bir yapılır. TBMM seçimlerinin yenilenmesinden ilham alabilirler fakat bu diğer bir şey. Bu mevzuda açık kararlar var.” dedi.
Şentop, bir soru üzerine, İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, yılbaşı tebrik kartının, siyasi bildiri içerdiği için Meclis matbaasında basılmadığına yönelik çıkan haberleri de kıymetlendirdi.
Meclis’te, işleyen kurallara bağlı bir sistem olduğunu, yılbaşı yahut bayram tebriği, kartvizit üzere mevzularda kimi kuralların bulunduğunu anımsatan Şentop, bu kartların Meclis matbaasında basıldığına işaret etti. Şentop, şahsî propaganda ve reklamla ilgili sınırlamalar konulduğunu, şimdiye kadar buna uyulduğunu lisana getirdi.
Konuyla ilgili mevzuatın 2014 yılında belirlendiğini anımsatan TBMM Başkanı Şentop, şunları kaydetti:
“Bu arkadaşımız bu periyot içerisinde 66 talepte bulunmuş, bunlardan üçünden kendisi vazgeçmiş. Bütün talepleri rastgele bir sorun, tartışma yaşanmadan karşılanmış. Farklı partilere mensup milletvekillerinden gelen, mevzuata uygun olmayan talepler de birebir halde kabul edilmemiş. Bu arkadaşımız kendisine ayrıcalık istiyor. 8 yıldır kimseye yapılmayan bir uygulamayı bana yapın diyor. Hiç kimsenin bu türlü bir talepte bulunmaya hakkı yoktur. Herkes Meclis’te işleyişe, kurallara uymak zorundadır. Kanuna muhalif kimi tabirlerin yer almasını isteyenler de daha evvel olmuş. Onlara da gerekli halde ret yanıtları verilmiş. Kimseye bir ayrıcalık tanımıyoruz. Kimse de kendisine özel bir muamele yapılmasını, bir ayrıcalık tanınmasını, Meclis uygulamasının ve kurallarının kendisi için çiğnenmesini talep edemez. Bu çok yakışıksız.”
“Anayasa değişikliği değil yeni anayasa konuşulmalıdır”
Şentop, altılı masanın anayasa değişikliği tekliflerine ait bir soruya, “Türkiye artık anayasa değişikliğini değil de yeni anayasayı konuşmalıdır. Bütüncül yaklaşımla, yani bir ideolojisi, paradigması olan bir metinden bahsediyorum” diye karşılık verdi.
Şimdiye kadar darbe anayasasında çok önemli iyileştirmeler yapıldığına dikkati çeken Şentop, altılı masanın önerdiği değişiklik paketini okuduğunu, “sadece hükümet sistemini değiştirelim, eskiye dönelim” formundaki bir yaklaşımı yanlışsız bulmadığını vurguladı. Şentop, “Bir taraftan parlamenter sistem vurgusu yapılırken bir taraftan da cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği bir yarı başkanlık sisteminin üzerinden bir sistemi önermek tuhaf.” değerlendirmesinde bulundu.
Şentop, terör örgütü PKK’nın Fransa’daki hareketlerine ait bir soru üzerine ise şunları kaydetti:
“Bu çok olağandır; terör örgütü gayelerini gerçekleştirmek için hareketlerini devam ettirir. Türkiye’ye karşı terör örgütlerini besledikleri, desteklediklerini biliyoruz. Fransa ve Avrupa ülkeleri resmiyette PKK’yı terör örgütü olarak kabul ediyor. Fakat el altından Türkiye’nin aleyhine faaliyetlerine göz yumuyorlar. Bu örgütün, Fransa, İngiltere, Almanya ve Avrupa’da, bu ülkelerde ziyan vermesi kaçınılmaz bir durumdur. Fransa’da memleketler arası toplantılar vesilesiyle bulunduğumda bunu mevkidaşıma tabir ettim.”